[ Pobierz całość w formacie PDF ]
i pasożytów. Z powyższych względów odpady te są zródłem infekcji: zakażeń szpitalnych
i pozaszpitalnych. Do specyficznych odpadów szpitalnych zaliczane są:
wszelkie odpady stałe z oddziałów i szpitali przeznaczonych dla chorób zakaznych oraz
resztki żywności,
opatrunki (np. wata, gaza),
opatrunki gipsowe,
sprzęt jednorazowego użytku (strzykawki, igły),
tkanka ludzka pooperacyjna,
ciała zwierząt laboratoryjnych.
27
Uwarunkowania higieniczne zdrowia populacji
Do odpadów specjalnych zaliczane są m.in.
odpady radioaktywne,
substancje toksyczne, leki,
zużyte oleje,
substancje chemiczne nie nadające się do spalania.
Unieszkodliwianie odpadów medycznych
Specyficzne odpady medyczne muszą być ze względów higieniczno-zakaznych skutecznie
unieszkodliwione. Gromadzenie musi uwzględnić ich selekcję u zródła powstania. Pojemniki
z tworzywa sztucznego jednorazowego użytku rozmieszczone powinny być głównie w takich
pomieszczeniach jak:
sale operacyjne i porodowe,
sale intensywnej opieki medycznej,
pomieszczenia oddziałów zakaznych,
oddziały urologiczne,
pomieszczenia zabiegowe,
ambulatoria mikrobiologiczne,
pokoje badań lekarskich i zabiegów stomatologicznych,
zakłady patomorfologii i medycyny sądowej.
Sposoby unieszkodliwienia odpadów medycznych sprowadzają się do zniszczenia
drobnoustrojów za pomocą: spalania, dezynfekcji parowej, sterylizacji parowej, działania
mikro- lub makrofal, dezynfekcji chemicznej lub gazowej, metod radiacyjnych oraz
promieniowania jonizującego. Według WHO oraz Unii Europejskiej największe znaczenie ma
sterylizacja parowa.
5.4. Profilaktyka zakażeń w lecznictwie stomatologicznym
Jama ustna zasiedlona jest przez ogromną liczbę różnych mikroorganizmów. Bytują one
najczęściej na błonie śluzowej, w ślinie, we krwi pacjenta. Stąd też każdy zabieg w jamie
ustnej, chirurgiczny czy zachowawczy, prowadzi do zanieczyszczenia nie tylko użytych
narzędzi, ale również pola zabiegowego, elementów wyposażenia gabinetu, rąk stomatologa
oraz powietrza, w związku z czym gabinety stomatologiczne mogą stać się potencjalnym
zródłem wielu zakażeń. Może do nich dojść wskutek:
bezpośredniego kontaktu z powierzchnią jamy ustnej lub z jej wydzielinami,
28
Uwarunkowania higieniczne zdrowia populacji
zakażeń kropelkowych,
kontaktu pośredniego z zanieczyszczonymi narzędziami, powierzchniami.
Głównymi drogami rozprzestrzeniania się zakażeń są kontakty pacjent personel,
personel pacjent, pacjent pacjent. Zakażenia typu pacjent personel obejmują głownie
mikroorganizmy obecne w ślinie pacjentów, we krwi, na błonach śluzowych jamy ustnej,
w kamieniu nazębnym, w miejscach chorobowych itp. Obecnie, mimo zagrożenia
stomatologów wirusem HIV, uważa się, że najpoważniejszym problemem epidemiologicznym
w gabinetach jest wirusowe zapalenie wątroby typu B, które jest najczęściej występującą
chorobą zawodową wśród pracowników służby zdrowia, stanowiącą 74,4% wszystkich
chorób w tej grupie zawodowej. Kontakt z takimi wydzielinami jak ślina i krew, powoduje, że
stomatolodzy narażeni są 2 6 razy częściej na zakażenia wirusem hepatitis B niż ogół
populacji. Ryzyko zawodowe nabycia zakażeń HIV w przypadku naruszenia ciągłości tkanki
jest oceniane w krajach zachodnich na 0,2%. W Polsce czynnik ryzyka, przy obecnej liczbie
zakażonych, jest wielokrotnie mniejszy. Zakażenia typu personel pacjent są dość rzadkie.
Odnotowano kilka przypadków przenoszenia hepatitis B przez stomatologów-nosicieli, którzy
nie przestrzegali podstawowych zasad profilaktyki. Jeżeli chodzi o przenoszenie HIV drogą
lekarz pacjent, potwierdzono dotąd tylko jeden przypadek, który dotyczył dentysty z USA.
Zakażenia pacjent pacjent przenoszone są głównie przez zanieczyszczone narzędzia
i powierzchnie.
Działania profilaktyczne
W celu uniknięcia wszelkich zakażeń nieodzowne jest świadome działanie, mające na celu
ograniczenie lub całkowitą eliminację drobnoustrojów. Do zakresu działań profilaktycznych
w gabinetach stomatologicznych należy:
1) właściwe postępowanie z narzędziami,
2) mycie i dezynfekcja powierzchni i sprzętu,
3) antyseptyka,
4) inne środki profilaktyczne.
29
Uwarunkowania higieniczne zdrowia populacji
Literatura podstawowa
1. Marcinkowski T. J., 1997: Podstawy higieny, Wydawnictwo Volumed, Wrocław.
2. Indulski J., Jethon Z., Dawydzik T., 2000: Zdrowie publiczne, IMP, Aódz.
3. Jethon Z., Grzybowski A., 2000: Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa, PZWL,
Warszawa.
Literatura uzupełniająca
4. Marcinkowski J. T., 2003: Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych,
PZWL, Warszawa.
Przedstawiona literatura obowiązkowa i uzupełniająca dotyczy obszernego materiału, dlatego
proponujmy studentom korzystanie tylko z odpowiednich rozdziałów, określonych w programie
modułu, co znacznie ułatwi proces przyswajania wiedzy z zakresu zdrowia publicznego.
30
[ Pobierz całość w formacie PDF ]